Chuùng ta thöôøng nghe nieäm Phaät ñeå sau khi qua ñôøi ñöôïc sanh veà coõi Tònh Ñoä hay coõi Cöïc Laïc cuûa ñöùc Phaät A Di Ñaø. Nhieàu ngöôøi ca ngôïi phaùp moân nieäm Phaät baèng nhöõng daãn chöùng cuï theå laø nhieàu oâng baø cuï giaø thöôøng xuyeân nieäm Phaät luùc saép qua ñôøi tinh thaàn vaãn saùng suoát, bieát tröôùc giôø mình ra ñi vaø an vui trong giôø phuùt cuoái cuøng cuûa ñôøi ngöôøi neân con chaùu cuõng vui möøng vaø thoaûi maùi. Tuy nhieân, thænh thoaûng cuõng coù vaøi chuyeän ñaëc bieät xaûy ra laøm cho nhieàu ngöôøi quan taâm.
Vaøo muøa thu naêm 1994, caùc tôø baùo lôùn ôû Trung Hoa nhö Taân Daân Vaên Baùo, Nhaân Daân Nhaät Baùo, Nhaân Daân Coâng AÙn loan baùo tin töùc theå thaân theå moät baø cuï maát hôn hai naêm maø vaãn coøn nguyeân veïn. Vaøo ngaøy 3 thaùng 10 naêm 1994 thaày Thích Quang Vó cuøng phaùi ñoaøn goàm möôøi ba vò xuaát gia töø Phaät Hoïc Vieän Trung Quoác ñeán tænh Haø Baéc, huyeän Höông Haø ñeå chieâm ngöôõng nhuïïc thaân, thaân theå coøn nguyeân veïn cuûa ngöôøi ñaõ qua ñôøi, cuûa baø cuï Chaâu Phuïng Thaàn maát luùc 88 tuoåi.
Phaùi ñoaøn thaáy thaân theå baø ñöôïc ñeå naèm treân giöôøng, thaân döôùi phuû taám chaên, thaân treân ñaép mieáng vaûi vaøng. Ngöôøi chaùu cuûa baø laø oâng Döông Hoïc Cöôøng keùo tay aùo vaø oáng quaàn ñeå phaùi ñoaøn nhìn caùnh tay vaø chaân cuûa baø cuï: Nhöõng baép thòt nôi ñoù ñaõ bieán thaønh traïng thaùi thuûy tinh trong suoát.
Tröôùc ñoù 12 naêm, khi baø cuï 76 tuoåi, baø cuøng ngöôøi chaùu ñeán cö nguï taïi Baéc Kinh cho ñeán naêm 1992, sau ñoù baø veà thaêm queâ ôû Höông Haø. Vaøi thaùng sau baø bò bònh roài laønh maïnh trôû laïi vaø trôû veà laïi Baéc Kinh. Vaøo luùc 10 giôø 30 toái ngaøy 24 thaùng 10 naêm 1992 baø daën doø caùc chaùu veà ñaïo lyù soáng toát ñeïp roài baø qua ñôøi. Nhieàu ngaøy sau ñoù, thaân theå baø cuï vaãn meàn maïi nhö thöôøng. Moùng tay vaø da laïi hoàng haøo nhö khi coøn soáng. Nhöõng ngöôøi con chaùu trong gia ñình thöông meán baø cuï vaø thaáy baø noäi naèm nhö ñang nguû neân khoâng baøn tính chuyeän choân caát hay hoûa taùng.
Hôn moät thaùng sau khi baø qua ñôøi, con gaùi baø, oâng Döông vaø hai ngöôøi baïn, khi baøn tay voâ yù ñuïng vaøo ngöôøi baø thì treân tay coù muøi thôm. Muøi thôm naøy raát ñaëc bieät, raát thanh tao vaø laâu beàn, coù röûa tay caû thaùng maø vaãn coøn thaáy thôm. Sau ñoù oâng Cöôøng ñoïc baùo noùi veà nhuïc thaân baát hoaïi cuûa Hoøa Thöôïng Ñaïi Höng nuùi Cöûu Hoa thì môùi bieát ñöôïc hieän töôïng ñoù vaø ñeán Vieän Nhaân Khoa ñeå trình baøy ñieàu naøy vaø xin ñöôïc baûo hoä nhuïc thaân baø cuï. Tröôùc khi phaùi ñoaøn naøy ñeán, oâng Cöôøng naèm moäng thaáy baø cuï noùi: "Baét ñaàu töø ngaøy nay, caùc con lo xeáp ñaët chuyeän cuûa baø khoâng caàn phaûi leùn luùt nöûa." Phaùi ñoaøn ñeán khaùm nghieäm vaø cho pheùp ñöôïc baûo hoä thaân theå cuûa baø cuï.
Soáng trong thôøi ñaïi khoa hoïc, quyù thaày cuõng raát caån thaän khi nghe chuyeän naøy. Thaày Quang Vó taâm söï: "Tuy laø ngöôøi xuaát gia hoïc Phaät ñöôïc vaøi naêm, nhöng toâi vaãn coù thaùi ñoä coá chaáp, chæ tin vaøo khoa hoïc hieän thöïc vaø phaûi chöùng thöïc nhöõng ñieàu maét thaáy, khoâng deã tin vaøo nhöõng gì chæ ñöôïc nghe qua hoaëc do ngöôøi khaùc thuaät laïi. Toâi nay ñích thaân ñeán chieâm ngöôõng phaùp theå cuûa Baø Laõo cö só, ñích tai nghe chaùu tröôûng toân cuûa baø laø oâng Döông töôøng thuaät xong, toâi môùi thaät söï khaâm phuïc vò Laõo cö só naøy. Nhuïc thaân cuûa baø khoâng phaûi do söï ngaãu nhieân maø coù, vì di theå baø ñaõ ñeå töï nhieân khoâng bao kính chi heát, khi di chuyeån qua nhieàu nôi sau khi vaõng sanh."
Thaày cuõng noùi roõ baø laø moät Phaät töû raát ñaïo haïnh vaø coù tình thöông ñoái vôùi moïi ngöôøi, cuøng coù khaû naêng chöõa trò beänh taät cho raát nhieàu beänh nhaân ñöôïc laønh maïnh. Thaày trình baøy tieáp: "Queâ meï baø cuõng ôû huyeän Höông Haø, thaân phuï laø moät vò quan ñôøi Thanh. Khi laáy choàng, cuûa hoài moân cuûa baø laø moät trang thôø Phaät maø chuùng ta ñeàu thaáy qua, ñoù laø moät khung maøu naâu ñaäm, hieän ngöôøi ta vaãn ñeå thôø Tam Thaùnh Taây Phöông. Baø ôû nôi noâng thoân laïc haäu khoâng coù chuøa chieàn. Chuøa thaùp ñeàu bò huûõy hoaïi vaøo thôøi Vaên Caùch (Hoàng Veä Binh). Nhöõng ngöôøi noâng daân ôû ñoù chöa töøng ñeán chuøa, chöa thaáy qua moät ngöôøi xuaát gia, ñoái vôùi Phaät giaùo khoâng coù caûm giaùc thaân thieát, ñoái vôùi ngöôøi xuaát gia khoâng coù loøng cung kính. Qua cuoäc haønh trình chuùng toâi cuõng thaät caûm nhaän ra, hoï voán khoâng thoâng hieåu chi khi noùi ñeán söï tín ngöôõng Phaät giaùo. Nhöng vaøo ñôøi Ñöôøng truyeàn thoáng Phaät giaùo raát thònh haønh qua caâu:
"Nhaø nhaø ñeàu bieát Phaät A Di Ñaø
Cöûa cöûa thôø boà taùt Quaùn Theá AÂm."
Thaày Quang Vó dieãn taû moät tình traïng thaät söï ñang xaûy ra taïi Trung Hoa ngaøy nay qua söï thaêng traàm cuûa lòch söû nöôùc naøy. Söï qua ñôøi cuûa baø vôùi thaân theå coøn toàn taïi toát ñeïp sau nhieàu naêm ñaõ nhö moät tieáng chuoâng chuøa ngaân leân buoåi sôùm mai baùo hieäu cho haøng trieäu ngöôøi daân vuøng Baéc Kinh vaø caùc thaønh phoá khaùc taïi Trung Hoa nhöõng tia naéng aám nhieäm maàu cuûa Phaät phaùp ñang toûa chieáu nhieàu nôi.
Trong Phaät giaùo, chuùng ta thöôøng noùi ñeán taâm an laïc, hoan hæ, haïnh phuùc, thoaûi maùi, töï taïi trong sanh töû. Tuy nhieân, khi nhaø khoa hoïc ñeán vôùi ñaïo Phaät, hoï muoán bieát thaät söï ñieàu gì xaûy ra nôi cô theå cuûa chuùng ta khi chuùng ta nieäm Phaät, ngoài thieàn, quaùn töôûng. Ngay caû nhöõng thaàn thoâng hay laø nhöõng pheùp laï, hoï cuõng muoán ño ñaïc caùc hieän töôïng cho thaät chính xaùc ñeå tìm ra nguyeân nhaân.
Ñaàu theá kyû thöù hai möôi, coù moät phuï nöõ Phaùp laø baø David Neel, ñaõ ñeán Taây Taïng vaø tu taäp vôùi caùc vò Laït Ma veà Maät Toâng Phaät Giaùo. Sau ñoù trôû veà queâ höông, baø vieát nhieàu cuoán saùch noùi veà nöôùc Taây Taïng Huyeàn Bí, Phaät giaùo maät truyeàn cuøng caùc pheùp laï do quyù thaày Taây Taïng thaønh ñaït sau thôøi gian tu taäp nhö Tam Muoäi Hoûa hay Tummo (ngoài ngoaøi trôøi tuyeát giaù maø khoâng bò laïnh), thaàn haønh (ñi nhö bay), thaân trung aám (bardo, thaàn thöùc ngöôøi vöøa môùi cheát) choïn con ñöôøng taùi sanh: veà coõi Phaät hay sanh laïi laøm ngöôøi sau v.v...
Baùc só Benson thuoäc vieän ñaïi hoïc Harvard ñang coù chöông trình nghieân cöùu veà tinh thaàn aûnh höôûng ñeán theå chaát, neân muoán tìm hieåu caùc söï thöïc haønh thaàn thoâng ñoù. OÂng ta lieân laïc ñöôïc vôùi ngaøi Ñaït Lai Laït Ma ôû vuøng Dharmsala, döôùi chaân nuùi Hy Maõ Laïp Sôn thuoäc AÁn Ñoä vaø xin pheùp ñöôïc thöïc haønh cuoäc nghieân cöùu khoa hoïc nhöõng khaû naêng kyø dieäu cuûa chö taêng Taây Taïng.
Ban nghieân cöùu cuûa oâng ta muoán bieát phöông phaùp laøm cho gia taêng nhieät ñoä ñeå thaân theå ñöôïc aám aùp laâu daøi khi ngoài trong vuøng baêng giaù. Sau khi ñöôïc söï ñoàng yù cuûa ngaøi Ñaït Lai Laït Ma, vaøo thaùng hai naêm 1985, tröôøng ñaïi hoïc Harvard cöû toaùn chuyeân vieân nghieân cöùu ñeán moät tu vieän Taây Taïng thuoäc vuøng thung luõng Kalu phía baéc AÁn Ñoä ñeå tìm hieåu phaùp moân Tam Muoäi Hoûa.
Trong phoøng tu vieän, quyù thaày Taây Taïng cöû haønh moät nghi leã ñaëc bieät, luùc ñoù nhieät ñoä trong phoøng laø 40 ñoä F (khoaûng 5 ñoä C hay baùch phaân). Vaøo luùc ba giôø saùng, möôøi hai vò tu só maät toâng tieán vaøo phoøng, nôi caùc maùy quay phim ñaõ thieát trí. Hoï côõi taêng baøo ra vaø chæ coøn maëc chieác khoá. Caùc vò ñoù ngoài theo theá thieàn toïa treân neàn nhaø. Hoï laáy caùc taám vaûi chieàu daøi 6 boä vaø chieàu ngang ba boä (ñoää 2 thöôùc vaø 1 thöôùc) nhuùng vaøo nöôùc, raûy cho bôùt nöôùc thöøa roài quaán quanh treân thaân treân cuûa hoï.
Maëc duø trôøi raát laïnh hoï vaàn thoaûi maùi ngoài yeân laëng; neáu laø ngöôøi thöôøng thì ñaõ run leân baàn baät. Moät hieän töôïng kyø laï xuaát hieän trong voøng naêm phuùt sau: Caùc taám vaûi thaám nöôùc daùn treân da cuûa hoï baét ñaàu boác hôi nöôùc! Hôi nöôùc caøng luùc caøng toûa ra nhieàu. Hôi nöôùc boác leân mòt muø laøm cho caùc oáng kính cuûa maùy thu hình bò môø. Caùc chuyeân vieân phaûi chuøi oáng kính lieân tuïc.
Chính hôi noùng toûa ra töø thaân cuûa hoï laøm cho caùc taám vaûi öôùt boác hôi cho ñeán khoâ. Caùc vò thaày laïi nhuùng caùc taám vaûi khoâ vaøo nöôùc, quaán quanh thaân vaø tieáp tuïc laøm cho nöôùc boác hôi nhö tröôùc. Ba möôi phuùt sau, caùc taám vaûi aáy laïi khoâ raùo, vaø cöù nhö theá hoï tieáp tuïc theâm nhieàu laàn nöõa.
Sau ñoù phaùi ñoaøn tieáp tuïc ñi ñeán thaønh phoá Leh ôû AÁn Ñoä, naèm veà phía taây cuûa xöù taây Taïng. Hoï leo leân moät vuøng cao nguyeân, caùch maët bieån 17,000 boä (17,000 feet hay 5,666 meùt), nôi coù hai tu vieän laø Hemis vaø Gotsang. Hoï döï ñònh thöïc hieän cuoäc nghieân cöùu vaøo ngaøy laïnh nhaát trong naêm: ngaøy 5 thaùng hai, 1985. Ñoä laïnh ngoaøi trôøi luùc ñoù laø khoâng ñoä Fahrenheit (0 F) hay khoaûng (aâm) -18 C.
Hoï ñöôïc quyù thaày Taây Taïng höôùng daãn ñeán moät choã bôø ñaù cao hôn 2,000 boä nöõa. Nhöõng ngöôøi trong phaùi ñoaøn mghieân cöùu maëc aùo quaàn thaät aám, loaïi aùo quaàn ñaëc bieät cho nhöõng ngöôøi soáng gaàn vuøng Baéc Cöïc, trong khi quyù thaày taây Taïng thì chaân mang deùp, chæ vaän khoá vaø maëc aùo vaûi phuû ngoaøi baèng vaûi nheï. Quyù thaày ngoài xuoáng, cuùi ñaàu chaïm ñaát, laáy chieác aùo vaûi moûng ñaép treân ngöôøi. Trong tö theá ño,ù hoï gaàn nhö ôû traàn, 10 vò sö Taây Taïng thöïc haønh moät phaùp moân tam muoäi hoûa ñaëc bieät goïi laø Repeu. Hoï ngoài yeân laëng lieân tuïc trong taùm giôø trong khí haäu laïnh buoát maø ngöôøi thöôøng nhö chuùng ta khoâng ai laøm noãi töø 5 ñeán 15 phuùt.
Keát quaû noùi treân laø töø moät quaù trình tu taäp laâu daøi goàm coù tuïng kinh, trì chuù, laïy Phaät, quaùn töôûng hình aûnh chö Phaät, chö Boà Taùt vaø quaùn töôûng ngoïn löûa phaùt ra töø beân trong ñoát chaùy tieâu taát caû moïi toäi loãi, cuøng nguoàn naêng löôïng chaïy qua trong caùc ñöôøng kinh maïch.
Baùc só Benson voán laø moät nhaø khoa hoïc, oâng chæ quan taâm ñeán keát quaû cuï theå vaø raát phaán khôûi veà söï nghieân cöùu naøy. Nhöõng ñieàu oâng ta chöùng kieán ñaõ xaùc nhaän lyù thuyeát tinh thaàn taùc ñoäng leân theå chaát moät caùch saâu xa, coù theå laøm cho heä thaàn kinh töï quaûn, khoâng thuoäc yù chí con ngöôøi, ra leänh cho caùc phaàn trong cô theå laøm gia taêng nhieät ñoä hoaëc bôùt söï tieâu thuï döôõng khí. Neàn taûng cuûa söï thöïc haønh naøy laø taïo ra söï thö giaûn baèng caùch ngoài yeân vaø thoaûi maùi, nhaém maét laïi, ñoïc thaàm moät caâu hay moät chöõ, duyeân theo vôùi hôi thôû chaäm vaø töï nhieân vaø vôùi taâm buoâng xaû. Töø ñoù oâng ta cuøng caùc coäng söï vieân coù theå tieán xa hôn trong vieäc nghieân cöùu thöïc haønh thieàn quaùn ñeå laøm gia taêng an vui vaø giaûm beänh taät.
Ngaøy 26 thaùng 9 naêm 2002, baùc só Woodson Merrell, giaùm ñoác trung taâm veà söùc khoûe vaø laønh beänh Center For Health And Healing cuûa beänh vieän Beth Israel cho bieát oâng ta raát coå voõ söï caàu nguyeän phoái hôïp vôùi chaêm soùc thuoác men taân tieán. Theo cuoäc nghieân cöùu vaøo naêm 1996, ñieàu noùi treân cuõng ñöôïc söï taùn thaønh cuûa 82% daân soá Hoa Kyø.
Baùc só Merrell cho raèng caàu nguyeän laø moät phöông tieän maïnh meõ nhaát maø chuùng ta coù. Vaø söï caàu nguyeän naøy khoâng phaûi chæ trong caùc toân giaùo coù toå chöùc vì caàu nguyeän hoaëc thieàn laø söï thöïc haønh cuûa nhöõng ngöôøi yù thöùc ñöôïc hoï laø moät thaønh phaàn nhoû cuûa moät thöù roäng lôùn hôn vaø hoï coù theå xöû duïng caùc nguoàn naêng löôïng khaùc nhau cho söï lôïi ích cuûa mình. Ñieàu ñoù oâng ta cuõng thaáy nôi caùch chöõa trò beänh taät cuûa caùc y só Taây Taïng, chuù troïng nhieàu ñeán khoa hoïc taâm linh.
OÂng ta nhaán maïnh caàu nguyeän hoaëc thieàn giuùp cho giaûm bôùt söï caêng thaúng (stress hay böùc xuùc) laøm cho ñôøi soáng nhieàu ngöôøi toát ñeïp hôn, giaûm huyeát aùp, nguû ngon, bôùt chöùng xuyeån do söï caêng thaúng phaùt sinh cuøng thaùi ñoä ñoái cöïc (heát thaät buoàn roài ñeán thaät vui), v.v... Nhöõng ngöôøi caàu nguyeän hoaëc thieàn soáng laâu hôn vaø nhieàu söùc khoûe hôn. Nhöõng ngöôøi caàu nguyeän cho baûn thaân mình thöôøng haïnh phuùc hôn, bình an hôn vaø khoûe maïnh hôn.
Trong theá kyû 21 khoa hoïc caøng phaùt trieån nhanh choùng, vöõng maïnh vaø ñieàu gì ngöôïc laïi vôùi khoa hoïc thì khoù maø toàn taïi. Chính Ngaøi Ñaït Lai Laït Ma cuõng noùi trong moät cuoäc phoûng vaán: "Neáu ñieàu gì quyù vò thaáy Phaät giaùo khoâng hôïp vôùi khoa hoïc xin cho chuùng toâi bieát ñeå söûa ñoåi." Cho ñeán nay chöa thaáy ai ñeà nghò ñieàu gì veà vaán ñeà treân.
Khoa hoïc caøng phaùt trieån thì aùnh saùng khoa hoïc caøng chieáu roïi vaøo moïi ngoû ngaùch cuûa ñôøi soáng con ngöôøi, sinh vaät vaø thieân nhieân, trong ñoù coù nhöõng ñieàu kyø bí cuûa toân giaùo maø chuùng ta goïi laø pheùp laï hay thaàn thoâng. Nhieàu nhaø khoa hoïc khoâng nhöõng nghieân cöùu caùc hieän töôïng laï thöôøng naøy maø coøn muoán xöû duïng caùc khaû naêng ñaëc bieät vaøo trong caùc ngaønh chöõa trò beänh taät, gia taêng söùc khoûe, phaùt trieån haïnh phuùc vaø nhieàu khi caû trong phaïm vi an ninh vaø quoác phoøng.
Chuùng ta coù theå thöû laáy ví duï cô quan an ninh quoác gia coù ñöôïc moät nhaân vieân coù khaû naêng ñaëc bieät nhö baø cuï Chaâu Phuïng Thaàn, ñaïo Phaät goïi laø tha taâm thoâng vaø thieân nhaõn thoâng, bieát ñöôïc nhöõng döï tính cuûa ngöôøi khaùc cuøng vieäc laøm saép xaûy ra thì hoï seõ cöùu ñöôïc haøng ngaøn sinh maïng cuûa ngöôøi daân laønh khoûi bò khuûng boá saùt haïi.
Hieän nay taïi Vieät Nam vaø Trung Hoa coù löu laïi nhieàu thaân theå coøn toát ñeïp cuûa nhieàu vò thieàn sö ñaõ qua ñôøi töø maáy traêm naêm cho ñeán caû ngaøn naêm tröôùc nhö cuûa Luïc Toå Hueä Naêng, vaø môùi ñaây nhaát laø cuûa baø cuï Chaâu Phuïng Thaàn. Khi ngöôøi bình thöôøng ca ngôïi ñoù laø söï nhieäm maàu thì caùc nhaø khoa hoïc neâu leân caâu hoûi: "Caùc yeáu toá naøo ñaõ taïo ra hieän töôïng noùi treân?". Noùi khaùc ñi, hoï muoán tìm hieåu nguyeân nhaân naøo ñöa ñeán keát quaû ñoù. Nhaân quaû ñoù thuoäc loaïi vaät chaát (saéc) coù theå quan saùt ñöôïc. Coøn ngöôøi Phaät töû khi noùi ñeán nhaân quaû thì noùi phaàn taâm linh.
Cho ñeán nay chuùng ta chöa thaáy coù nhaø khoa hoïc naøo coâng boá söï khaûo cöùu veà vaán ñeà naøy. Rieâng veà phaàn caùc vò thaày Taây Taïng thöïc haønh Tam Muoâi Hoûa noùi treân thì baùc só Herbert Benson ñaõ ñöa ra lôøi giaûi thích nhö sau:
Caùc baäc hieàn nhaân treân ñaõ taïo ra moät traïng thaùi goïi laø phaûn öùng thö giaûn hay buoâng thö (relaxation response) ñeå môû caùnh cöûa cho moät söï thay ñoåi xaâu xa trong suy tö vaø haønh ñoäng. (Trong tieáng Vieät, chuùng ta duøng chöõ buoâng thö thì cuï theå hôn vì bao goàm phaàn buoâng xaû thoaûi maùi cuûa taâm vaø söï thö giaõn baép thòt cuûa thaân.)
Söï buoâng thö xuaát hieän khi thöïc haønh caùc böôùc nhö sau:
Baùc só Benson cho bieát trong cuoäc nghieân cöùu môùi nhaát thì tuy taùm böôùc noùi treân laø quan troïng nhöng coù hai böôùc ñöôïc xem laø quan troïng nhaát: Laäp ñi laäp laïi moät chöõ hay moät caâu, moät lôøi caàu nguyeän, hoaëc laø söï cöû ñoäng ñeàu ñaën cuûa baép thòt cuøng vôùi söï buoâng xaû khoâng dính maéc cuûa taâm khi caùc yù töôûng xuaát hieän. Ñieàu naøy ñöa ñeán söï ñaäp vôõ nhöõng yù töôûng tieâu cöïc aùm aûnh chuùng ta vaø môû cöûa cho nhöõng aûnh höôûng tích cöïc, môùi meû ñeå laøm cho ñôøi soáng chuùng ta trôû neân toát ñeïp hôn.
OÂng cuõng nhaán maïnh neáu thöïc hieän ñieàu treân trong nieàm tin toân giaùo saâu xa cuûa mình thì chuùng ta ñang ôû treân con ñöôøng môû roäng khaû naêng kyø dieäu lôùn lao nhö caùc vò ñaïi sö Taây Taïng noùi treân. Qua caùch thöïc haønh ñoù maø hoï coù theå laøm gia taêng nhieät ñoä cô theå maø ngöôøi bình thöôøng khoâng ai laøm ñöôïc.
Ñieàu truøng hôïp laï luøng laø trong 8 böôùc baùc só Benson neâu treân, chuùng ta thaáy ngöôøi Phaät töû theo phaùp moân Nieäm Phaät nhö caùc oâng baø cuï ôû thoân queâ hay thaønh phoá thöôøng laøm:
Chuùng ta noùi ñeán caùc oâng baø cuï tröôùc vì hoï coù nhieàu thì giôø hôn caùc ngöôøi ñi laøm vieäc. Nhöõng ngöôøi coøn treû theo phaùp moân nieäm Phaät hay Tònh Ñoä thöôøng thöïc haønh ít hôn ngöôøi lôùn tuoåi vì hoï coù ít thì giôø hay chöa thaáu suoát ñöôïc söï lôïi laïc ñaëc bieät cuûa phöông phaùp naøy khi ñoái chieáu vôùi söï nghieân cöùu cuûa baùc só Benson.
Hai ñieàu maø baùc só Benson cho laø toái quan troïng trong söï thöïc haønh: Laäp ñi laäp laïi lôøi nieäm hay cöû ñoäng ñieàu ñaën baép thòt vaø ñeå taâm thuï ñoäng, khoâng quan taâm tôùi caùc yù töôûng thì hoï thöïc haønh raát hay, haøng ngaøy theo phaùp moân nieäm Phaät: Hoï lieân tuïc nieäm "Nam Moâ A Di Ñaø Phaät", ngoùn tay hoï cöû ñoäng ñeàu chuyeån moät hoät boà ñeà khi nieäm xong moät caâu vaø moãi xaâu chuoåi coù 108 hoät. Hoï thöïc haønh trong chaùnh nieäm hay chuù taâm thoaûi maùi nôi lôøi nieäm vaø laàn chuoåi, khoâng quan taâm tôùi caùc yù töôûng xuaát hieän hay caùc voïng töôûng.
Ñôøi soáng cuûa caùc oâng baø cuï thöïc haønh phaùp moân naøy thöôøng laø an vui, thoaûi maùi, hieåu bieát, bieát caûm thoâng vaøøvui ve,û khoûe maïnh trong tuoåi giaø.
Caùc vò tu só trong Phaät giaùo khi thöïc haønh tu taäp ñeàu höôùng ñeán muïc ñích giaûi thoaùt. Noùi giaûn dò hôn laø khoâng coøn bò lo, buoàn, giaän, nghi ngôø, chao ñaûo, böïc boäi, ham muoán, coâ ñôn, daèn vaët, sôï haõi, giao ñoäng, hay noùi chung laø khoâng khoå ñau, vaø laøm chuû cuoäc ñôøi mình. Hoï soáng ñôøi hieåu bieát chaân thaät, trí oùc thoaûi maùi, taâm bình laëng, thaâáy bieát roõ raøng chaân thaät, taâm vöõng chaûi, thoâng minh, beùn nhaïy vaø thaûnh thôi trong moïi hoaøn caûnh.
Caùc vò tu só Maät toâng khi thöïc haønh pheùp Tam Muoäi Hoûa noùi treân, cuõng höôùng veà muïc ñích giaûi thoaùt, coøn thaàn thoâng chæ laø phaàn nhoû trong ñôøi soáng cuûa caùc ngaøi. Khi baét ñaàu thöïc haønh, hoï phaûi thoï giôùi maät truyeàn, tuïng kinh, leã Phaät, trì chuù, ngoài thieàn, quaùn töôûng. Quyù thaày phaûi laïy haøng traêm ngaøn laïy, tuïng haøng traêm ngaøn baøi chuù, saùm hoái caùc vieäc khoâng toát ñaõ laøm duø bieát hay khoâng bieát ñeå cho thaân, mieäng vaø yù ñöôïc trong saïch. Hoï nhaän caùc leã ñieåm ñaïo töø caùc vò thaày coù naêng löïc, laøm leã quaùn ñaûnh, tu hoïc chuyeân caàn töø ngaøy naày qua ngaøy khaùc.
Sau thôøi gian thuaàn thuïc thöïc haønh phöông phaùp thôû nôi vuøng ñan ñieàn, quaùn töôûng caùc hình aûnh chö Phaät, chö Boà taùt, quaùn töôûng caùc ñöôøng kinh maïch cuøng söï chuyeån ñoäng cuûa caùc luoàng khí töø ñænh ñaàu xuoáng theo hai ñöôøng kinh maïch doïc xöông soáng, caùc baûo lieân hoa (chakra) hay luaân xa, cuøng quaùn thaáy löûa trong thaân ñoát chaùy tieâu taát caû moïi nghieäp chöôùng hay moïi loãi laàm cuûa hoï. Thaân vaø taâm cuûa hoï hoaøn toaøn roãng laëng vaø tinh saïch, nguoàn löûa tam muoäi hay löûa ñònh taâm daâng leân laøm cho toaøn thaân hoï aám aùp duø ngoài ngoaøi trôøi giaù buoát, laïnh döôùi khoâng ñoä.
Söï thöïc haønh naøy ñoøi hoûi quyù thaày hoaøn toaøn khoâng coù chuùt gì tham voïng, hoaøn toaøn trong saïch nôi taâm. Neáu muoán hoïc thaàn thoâng ñeå ñöôïc ngöôøi khaùc toân suøng, ca ngôïi, laøm cho caùi ngaõ mình phoàng lôùn leân thì ñieàu ñoù tai haïi voâ cuøng: Naêng löïc cuûa thaàn thoâng bò xaùo troän bôûi nhöõng ham muoán sai laàm quay laïi ñoát chaùy ngöôøi thöïc haønh. Ñoát chaùy ôû ñaây khoâng phaûi laø ngoïn löûa phaùt ra töø thaân hoï ñoát hoï chaùy, maø chính söï xung ñoät trong loøng hoï phaùt sinh. Neáu hoï khoâng tu, naêng löôïng ít thì khoâng sao. Vì nguoàn naêng löôïng taâm linh hoï quaù nhieàu neân khi xaûy ra moät cuoäc xung ñoät noäi taâm thì keát quaû raát tai haïi. Ñoù laø lyù do maø quyù thaày Taây Taïng töø choái bieåu dieãn thaàn thoâng cho ngöôøi ngoaøi xem tröø phi ñöôïc leänh cuûa caùc vò toân tuùc hay vì lôïi ích cuûa caùc cuoäc nghieân cöùu ñem ñeán lôïi ích cho nhieàu ngöôøi.
Do ñoù, trong ñaïo Phaät thöôøng nhaéc ñeán tín, nguyeän vaø haïnh: Nieàm tin, söï phaùt nguyeän laøm nhöõng ñieàu laønh toát vaø thöïc haønh caùc ñieàu ñoù.
Chuùng ta thaáy coù moät soá ngöôøi thöïc haønh moät phöông phaùp naøo ñoù, hoï goïi laø tu thieàn, sau moät thôøi gian hoï trôû neân baát bình thöôøng maø ngöôøi ta goïi laø laïc thieàn hay "taåu hoûa nhaäp ma".
Thieàn laø giaûi thoaùt daët treân neàn taûng cuûa söï thaáy bieát chaân thaät hay trí tueä vaø khoâng coù söï mong caàu hay ham muoán sai laàm theo con ñöôøng chö Phaät, chö Boà taùt ñaõ thöïc haønh vaø ñöôïc quyù thaày höôùng daãn roõ raøng neân khoâng theå naøo goïi laø bò laïc thieàn ñöôïc. Danh töø "taåu hoûa nhaäp ma" laø noùi theo ñaïo Du Giaø AÁÙn Ñoä: Con raén löûa (hay nguoàn naêng löôïng) töø cuoái coät soáng chaïy thaúng leân ñænh ñaàu nhöng chaïy khoâng ñuùng vaøo caùc kinh maïch neân ngöôøi thöïc haønh phöông phaùp ñoù bò chöùng beänh thaàn kinh. Tieáng thoâng thöôøng laø bò chaïm daây thaàn kinh hay maùt, noùi chaïi theo chöõ mad laø ñieân cuûa tieáng Anh. Ñoù laø keát quaû cuûa söï ham muoán quyeàn löïc, muoán chöùng toû hôn ngöôøi, neân ñöa ñeán keát quaû tai haïi. Thaäm chí coù ngöôøi ñoïc chuyeän kieám hieäp baét chöôùc theo caùc nhaân vaät tieåu thuyeát, ngoài luyeän "kieám khí" baèng caùch nhìn thaúng vaøo maët trôøi ñang chieáu saùng. Moät thôøi gian sau maét hoï bò môø hoaëc bò muø luoân.
Caâu "Nhaø nhaø ñeàu bieát Phaät A Di Ñaø" ôû phaàn treân laø noùi veà nhöõng ngöôøi cö só soáng trong gia ñình theo Tònh Ñoä Toâng vaø thöïc haønh phaùp moân nieäm ‘Nam Moâ A Di Ñaø Phaät’. Ngöôøi Phaät töû thôøi ñaïi khoa hoïc naøy nghe chuyeän nhöõng oâng baø cuï thöïc haønh phöông phaùp nieäm Phaät vaø coù ñöôïc söï an laïc trong giaây phuùt cuoái cuøng cuûa ñôøi mình thì raát khaâm phuïc nhöng vaãn thaáy caàn phaûi tìm hieåu theâm. Hoï thöôøng muoán hoûi cho thaät roõ: "Vaäy suoát bao nhieâu naêm thaùng tröôùc, khi coøn laø moät em beù, moät thieáu nieân, moät thanh nieân hay trung nieân thì phöông phaùp nieäm Phaät coù ích lôïi gì trong vieäc giuùp cho hoïc sinh hoïc gioûi; ngöôøi ñang laøm vieäc coù theâm söùc maïnh theå chaát vaø tinh thaàn ñeå laøm vieäc toát; ngöôøi bò beänh choùng bình phuïc; ngöôøi ñang hoïc hoûi caùc boä moân vaên chöông, ngheä thuaät, theå duïc, theå thao, phaùt trieån ñöôïc ngheà nghieäp vaø chuyeân moân; sau cuøng coù giuùp gia ñình gia taêng haïnh phuùc hay khoâng?".
Ngöôøi cö só soáng coù gia ñình, coù vôï choàng con caùi, coù coâng aên vieäc laøm, hoï phaûi ñoái dieän vôùi nhöõng ñieàu thöïc teá, nhieàu khi raát khoù khaên trong ñôøi soáng haøng ngaøy neân caàn moät söï höôùng daãn roõ raøng, cuï theå, deã nghe, deã hieåu, deã thöïc haønh vaø thöïc haønh laø phaûi coù keát quaû toát ñeïp duø ít hay nhieàu.
Moät soá caùc lôøi giaûng daïy cuûa quyù vò taêng ni thöôøng daønh cho caùc vò xuaát gia hoaëc laø trích daãn nhöõng baøi kinh ñöùc Phaät daïy cho caùc vò xuaát gia. Nhieàu ngöôøi taïi gia coá gaéng thöïc haønh theo nhöõng lôøi höôùng daãn ñoù thaáy thaät khoù khaên vì ñoøi hoûi ngöôøi tu hoïc phaûi töø boû gia ñình, cuûa caûi cuøng caét ñöùt moïi lieân heä tình caûm. Thôøi ñöùc Phaät coøn taïi theá, ngaøi cuõng thaáy ñieàu ñoù neân thöôøng coù nhöõng lôøi giaûng daïy ngöôøi coù gia ñình raát cuï theå vaø phuø hôïp vôùi ñôøi soáng cuûa hoï.
Vaøo baát cöù thôøi ñaïi naøo, ngöôøi Phaät töû soáng trong gia ñình chieám hôn chín möôi chín phaàn traêm (99%) soá ñeä töû cuûa ñöùc Phaät vaø coù ñôøi soáng hoaøn toaøn khaùc bieät vôùi quyù vò taêng ni. Do ñoù, ñöùc Phaät daïy roõ söï thöïc haønh ñaïo Phaät cuûa ngöôøi cö só ñem ñeán söï hieåu bieát, thoâng minh, an vui, phaùt trieån söï nghieäp vaø haïnh phuùc gia ñình cuøng söï vöõng vaøng vaø an toaøn cho ñôøi soáng cuûa hoï. Söï thöïc haønh ñaïo Phaät cuûa ngöôøi cö só lieân quan ñeán söï hoïc haønh, coâng aên vieäc laøm, phaùt trieån taøi saûn, tình yeâu nam nöõ, ñôøi soáng vôï choàng, töông quan vôùi cha meï, anh em, baïn beø vaø coäng ñoàng vaø ñaát nöôùc. Ñöùc Phaät ñaõ coù raát nhieàu dòp noùi chuyeän vaø giaûng giaûi cho ngöôøi taïi gia caùch thöïc haønh ñaïo Phaät trong ñôøi soáng gia ñình. Moät trong nhöõng lôøi daïy ñoù ñöôïc ghi laïi trong Kinh Phöôùc Ñöùc nhö sau:
"Laùnh xa keû xaáu aùc
Ñöôïc thaân caän ngöôøi hieàn
Toân kính baäc ñaùng kính
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Soáng trong moâi tröôøng toát
Ñöôïc taïo taùc nhaân laønh
Ñöôïc ñi treân ñöôøng chaùnh
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Coù hoïc coù ngheà hay
Bieát haønh trì giôùi luaät
Bieát noùi lôøi aùi ngöõ
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Soáng ngay thaúng boá thí,
Giuùp quyeán thuoäc thaân baèng
Haønh xöû khoâng tyø veát
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Traùnh khoâng laøm ñieàu aùc
Khoâng say söa nghieän ngaäp
Tinh caàn laøm vieäc laønh
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Bieát khieâm cung leã ñoä
Tri tuùc vaø bieát ôn
Khoâng boû dòp hoïc ñaïo
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Bieát kieân trì phuïc thieän
Thaân caän giôùi xuaát gia
Döï phaùp ñaøm hoïc hoûi
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Soáng tinh caàn, tænh thöùc
Hoïc chaân lyù nhieäm maàu
Thöïc chöùng ñöôïc Nieát Baøn
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Chung duïng trong nhaân gian
Taâm khoâng heà lay chuyeån
Phieàn naõo heát, an nhieân,
Laø phöôùc ñöùc lôùn nhaát.
Ai soáng ñöôïc nhö theá
Ñi ñaâu cuõng an toaøn
Tôùi ñaâu cuõng vöõng maïnh
Phöôùc ñöùc cuûa töï thaân."
Nhöõng ñieàu treân laø kim chæ nam cho ngöôøi Phaät töû taïi gia. Vaø tuøy theo caên cô cuûa moãi ngöôøi cuõng nhö duyeân laønh cuûa hoï ñöôïc gaàn guûi chuøa chieàn vaø quyù vò taêng ni maø hoï ñöôïc höôùng daãn caùc phöông phaùp thöïc haønh. Vaø khi thöïc haønh toát thì hoï thaáy roõ raøng lôïi ích cuûa vieäc thöïc haønh ñaïo Phaät trong ñôøi soáng haøng ngaøy.
Tuy nhieân, chuùng ta laïi phaûi traû lôøi moät caâu hoûi caên baûn: "Ai cuõng bieát nhöõng ñieàu treân laø toát, caàn laøm, nhöng laøm caùch naøo chuùng ta coù ñuû söùc maïnh taâm linh, vöôït thaéng nhöõng thoùi quen xaáu vaø thöïc haønh beàn bæ nhöõng lôøi daïy treân?"
Caâu hoûi ñoù raát duùng vì ai trong chuùng ta laïi khoâng mong muoán mình khaù hôn veà nhieàu phöông dieän. Moãi ngöôøi chuùng ta ai cuõng coù luùc töï traùch cöù mình laø khoâng boû ñöôïc thoùi quen xaáu, khoâng chòu taäp theå duïc ñeå gia taêng söùc khoûe, khoâng laøm ñöôïc toát ñeïp nhöõng ñieàu mình muoán laøm, khoâng ñuû söùc ñeå laøm nhöõng ñieàu lôïi ích mình muoán laøm.
Lôïi ích laø keát quaû toát ñeïp cuï theå khi mình laøm moät vieäc gì. Nhö khi tu taäp thì tinh thaàn thoaûi maùi, trí oùc thoâng minh, loøng coù nhieàu tình thöông, soáng ñôøi hieåu bieát. Khi laøm vieäc buoân baùn thì lôïi ích laø tieàn cuûa ñöôïc mang vaøo ñeå traû thueá maù, chi phí thueâ cöûa haøng, tieàn nhaân coâng, phí toån chuyeån chôû haøng hoùa vaø coù tieàn lôøi ñeå sinh soáng. Ngöôøi buoân baùn haøng toát, giaù phaûi chaêng thì ngöôøi mua cuõng coù lôïi vaø nhöõng ngöôøi laøm vieäc coù coâng aên vieäc laøm.
Coù nhieàu vieäc laøm chuùng ta nghó khoâng coù lôïi nhöng neáu quan saùt saâu xa thì thaáy roõ raøng laø coù lôïi. Nhö coù moät ngöôøi thöông gia khaù giaû thueâ thôï laøm moät chieác hoà sen cuøng hoøn non boä, troàng hoa cuøng caây coái chung quanh vaø ñaët nhöõng vieân ñaù phoái trí taïo neân moät khung caûnh raát yeân tónh. OÂng ta tieâu phí moät soá tieàn lôùn vaøo vieäc naøy. Moãi buoåi chieàu ñi laøm veà meät moõi, oâng taém röûa maùt meû roàiù ra ngoài döôùi goác caây phong, nhìn nhöõng ñoaù hoa töôi maùt cuøng laù xanh yeân tónh treân maët hoà, taâm oâng trôû neân thoaûi maùi. OÂng môû moät caùi maùy nhoû phaùt ra lôøi nieäm Phaät. Thaät ra ñoù laø lôøi haùt tieáng nieäm Phaät vôùi tieáng moõ ñeäm nhòp nheï nhaøng. OÂng ngoài ñoä möôøi laêm phuùt, thôû vaøo thôû ra thaät thoaûi maùi, buoâng xaû moïi thöù trong taâm, ñi saâu vaøo nieàm haïnh phuùc toûa chieáu kyø dieäu. Sau ñoù, oâng vaøo nhaø, thaêm hoûi vôï con vaø cuøng aên buoåi côm toái vui veû vôùi gia ñình. Coù nieàm an vui trong ñôøi soáng gia ñình, oâng ta ñoái xöû töû teá vôùi baïn beø, nhaân vieân, cuøng tham döï caùc vieäc töø thieän trong coäng ñoàng. Nhö vaäy, caùi lôïi cuûa vieäc xaây hoà sen vaø nieäm Phaät laø laøm cho haïnh phuùc caù nhaân vaø gia ñình ñöôïc nuoâi döôõng laâu beàn, cuøng nhöõng vieäc toát trong xaõ hoäi ñöôïc phaùt trieån.
Ñieàu noùi treân ñöôïc ñöùc Phaät khuyeán khích vaø ñeà cao söï thöïc haønh trong giôùi Phaät töû soáng trong gia ñình. Söï thöïc haønh cuûa ngöôøi cö só khaùc haün vôùi ngöôøi xuaát gia. Moãi beân choïn moät cuoäc soáng khaùc nhau vaø ngöôøi taïi gia höôùng veà söï taïo döïng haïnh phuùc trong ñôøi soáng haøng ngaøy moät caùch toát ñeïp. Trong kinh Taêng Chi Boä Phaät daïy:
"Naøy quyù thaày, ví nhö traän möa lôùn ñem laïi muøa gaët ñöôïc nhieàu chín muoài, ñöa laïi lôïi ích, haïnh phuùc vaø an laïc cho nhieàu ngöôøi. Cuõng vaäy, naøy quyù thaày, baäc Chaân Nhaân sanh ra trong gia ñình, ñöa laïi lôïi ích, haïnh phuùc vaø an laïc cho cha meï; ñöa laïi lôïi ích, haïnh phuùc vaø an laïc cho vôï con; ñöa laïi lôïi, haïnh phuùc vaø an laïc cho ngöôøi haàu haï, laøm coâng; ñöa laïi lôïi ích, haïnh phuùc vaø an laïc cho baïn beø, thaân höõu; ñöa laïi lôïi ích, haïnh phuùc vaø an laïc cho caùc sa moân, baø la moân."
Lôïi ích nôi ñaây laø caû veà vaät chaát vaø tinh thaàn. Lôïi ích tinh thaàn laø laø khi thöïc haønh moät phöông phaùp naøo ñoù thì taâm thaàn thoaûi maùi, an vui, maïnh meõ, thoâng minh, beùn nhaïy, tænh thöùc, hieåu bieát, caûm thoâng. Ñöùc Phaät goïi ñoù laø Chaân Nhaân hay ngöôøi giaùc ngoä, vaø ngöôøi giaùc ngoä naøy soáng vôùi vôï con, cha meï cuøng coù söï giao du thaân thieát vôùi baïn beø cuøng baø con xoùm gieàng. Nhö theá, khi goïi hoï laø Chaân Nhaân, hay laø baäc giaùc ngoä, ngöôøi ñaõ ñaït chaân lyù, thì ñöùc Phaät khaúng ñònh ngöôøi soáng vôùi vôï con cuõng ñaït ñöôïc giaùc ngoä nhö caùc vò taêng ni, tuy moâi tröôøng sinh hoaït cuûa hoï hoaøn toaøn khaùc bieät.
Giaùc ngoä laø ôû nôi taâm neân ñaïo Phaät chuù troïng raát nhieàu veà taâm vì ñoù laø ñaàu moái cuûa moïi söï khoå ñau hay haïnh phuùc cuûa moãi ngöôøi. Trong kinh Phaùp Cuù, phaåm Song Yeáu, ñöùc Phaät daïy:
"Taâm daãn ñaàu moïi phaùp
Taâm chuû, taâm taïo taùc
Neáu noùi hay haønh ñoäng
Vôùi taâm tö oâ nhieãm
Khoå naõo seõ theo ta
Nhö xe theo vaät keùo.
Taâm daãn ñaàu moïi phaùp
Taâm chuû, taâm taïo taùc
Neáu noùi hay haønh ñoäng
Vôùi taâm tö thanh tònh
Haïnh phuùc seõ theo ta
Nhö boùng khoâng rôøi hình."
Khi noùi nhö treân thì ñöùc Phaät ñaõ chæ cho chuùng ta ñaàu moài cuûa moïi thöù tieâu cöïc nhö buoàn chaùn, lo laéng, sôï haõi, baát an, yeáu ñuoái, ham muoán sai laàm laø do taâm, vaø ñaàu moái cuûa moïi ñieàu tích cöïc nhö vui veû, thoâng minh, beùn nhaïy, tænh thöùc, haïnh phuùc cuõng laø do taâm. Moät beân bò oâ nhieãm vì dính maéc vaøo caùc thoùi quen xaáu hay taäp khí xaáu, moät beân buoâng xaû caùc dính maéc neân taâm trôû veà vôùi söï trong saïch töï nhieân. Vaø ñieàu coøn laïi laø laøm sao chuùng ta coù ñuû söùc maïnh, ñuû thieát tha, ñuû sieâng naêng ñeå thöïc haønh lôøi daïy treân moãi ngaøy? Caâu traû lôøi laø ôû nôi söï taùc duïng kyø dieäu vaøo boä naõo vaø nôi taâm cuûa phaùp moân nieäm Phaät, ngoài thieàn maø chuùng ta seõ tìm hieåu kyõ caøng hôn .